Kyoto,
Japan. Het is 1 januari 2015, half 12 in de ochtend en de straten zijn verlaten.
Mensen hebben tot diep in de nacht het nieuwe jaar gevierd en velen zijn
opgebleven tot de eerste zonsopgang van het jaar - een Japans ritueel. Het was
koud en helder vannacht, dus die moet prachtig zijn geweest. Ik werd pas halverwege
de ochtend wakker en toen ik op het journaal de beelden zag van de eerste
zonnestralen en opgetogen Japanners, die
in hun handen klapten en juichten, voelde ik een steek van spijt dat we dat
moment voorbij hadden laten gaan.
Er dwarrelen
wat lichte sneeuwvlokjes uit de lucht als we vanuit het hotel richting het
keizerlijke paleis lopen. Het paleis ligt in Kyoto Gyoen, een enorm park in het
midden van de stad. De keizerlijke familie heeft haar officiële residentie in
Tokyo, maar Kyoto was van 794 tot 1868 de hoofdstad van Japan. De stad draagt
de meer dan duizend jaren voornaamheid nog steeds met trots en gratie. De
tweeduizend Boeddhistische tempels en Shinto-schrijnen1) worden fantastisch onderhouden, al zijn ze soms volledig
ingebouwd tussen huizen, kantoren en flats. Maar die lijken te vervagen tot schemerige
figuren die op de tempels neerkijken als ouders die waken over hun kinderen.
Kyoto koestert haar geschiedenis en in de straten van Gion - ooit het beroemde en beruchte, maar
immer bruisend uitgaanscentrum van de stad - weerklinken tussen de houten huizen
nog steeds de klepperende geta 2) van de geisha.
1) Shinto is de oorspronkelijke religie van Japan en wordt gekenmerkt door een groot respect voor de natuur. 2) houten slippers die onder een kimono worden gedragen
1) Shinto is de oorspronkelijke religie van Japan en wordt gekenmerkt door een groot respect voor de natuur. 2) houten slippers die onder een kimono worden gedragen
De
sneeuwvlokken worden dikker. Ik had gelezen dat er sneeuw werd verwacht, maar een
echte "ooyuki" -zware
sneeuw - zoals vandaag is absoluut zeldzaam. En kijk nu, massieve vlokken
vlijen zich op de grond, de daken, de takken en stoppen langzaam maar zeker de
stad diep in een dik winters dekbed.
We lopen
elke tempel en schrijn die we tegenkomen even in. Het is wonderbaarlijk hoe je in een gewone
straat, met huizen, winkels en auto's, plotseling een houten poort ziet waarachter
een totaal andere wereld schuilt. Je bevindt je ineens tussen prachtige oude gebouwen,
beelden en bomen als ware je in het oude Japan. We zijn al een aantal dagen in Kyoto en hebben die stap in het verleden al gevoeld.
Maar vandaag hangt door de sneeuw overal een magische sfeer, we vallen telkens
opnieuw stil door de schoonheid van de omgeving. De bomen, die sowieso al
prachtig onderhouden zijn, worden witte kunstwerken en het vermiljoen, de kleur
die in veel Shinto-schrijnen wordt gebruikt, lijkt dieper en roder tegen het
wit van de sneeuw. Het is niet druk bij de kleine tempels waar wij langskomen, waarschijnlijk
in tegenstelling tot de grote complexen in de stad. Iedere Japanner gaat namelijk
op 1, 2 of 3 Januari naar een schrijn of tempel om te bidden voor gezondheid en
geluk in het nieuwe jaar. Deze traditie heet "hatsumode".
We komen aan bij het park, Kyoto Gyoen. Het paleis is gesloten - je kunt er alleen maar op speciale tijden in - en in het park is geen mens te bekennen als we onder de poort door lopen. Het is stil. De sneeuw, die steeds harder naar beneden komt, eist alle geluiden op. We horen slechts het knerpen ervan onder onze voeten en hier en daar klinkt de schreeuw van een kraai. Heel in de verte zien we iemand met een hond, en een gezin- vader, moeder en twee kinderen, dik ingepakt met mutsen en sjaals - komt ons op de fiets tegemoet. "Happy new year!" roept de man met een onmiskenbaar Australisch accent. Natuurlijk, alleen buitenlandse toeristen gaan uitgebreid fietsen of wandelen op deze dag en in dit weer. We lachen en wensen hen ook een gelukkig nieuwjaar.
We lopen het park uit aan de andere kant van waar we er in zijn gegaan en komen uit op één van de grote doorgaande wegen van Kyoto - Karasuma Dori. Het wegdek is wit en de auto's rijden voorzichtig. Aan de overkant zien we iets dat op een restaurant én open lijkt. Het blijkt Palace Side Hotel te zijn. Het interieur van de lobby en het restaurant is retro en sober en de tafel waar we aan zitten is niet echt schoon. Maar het is er lekker warm, er klinkt Japanse muziek en we hebben een mooi zicht op buiten waar de sneeuw nog steeds met bakken naar beneden komt. We genieten van de warme koffie, eten een meer dan smakelijke pizza en wagen ons na een dik uur weer naar buiten. Het schemert al en de wegen worden bijna onbegaanbaar. We lopen naar kasteel Nijo, dat begin 1600 is gebouwd in de tijd dat de machtige shogunfamilie Tokugawa regeerde. Het is al gesloten, maar langs de slotgracht staan we stil om te kijken naar het prachtige bouwwerk en de bomen er om heen, die door de sneeuw lijken te zijn versierd met grote witte kelken.
We zijn vlakbij een metrostation. Lopen we verder of nemen we de metro? Het is al donker en de sneeuw weet van geen ophouden. We besluiten naar het hotel te gaan en wentelen ons in de warmte van het station en de metro. Als we aankomen in het hotel vertelt men dat het zeker zestig jaar geleden is dat er zó veel sneeuw in Kyoto gevallen is. Het was voor ons al een heel bijzondere dag, maar zoals nu blijkt gaat deze nieuwjaarsdag ook de geschiedenisboekjes van Kyoto in.